Εμφάνιση περισσότερων

Πληροφορίες & Ιστορία

Η ακριβής χρονολογία, πότε κτίστηκε η Γρανιτσοπούλα είναι άγνωστη. Πάντως στην περιοχή υπάρχουν υπολείμματα κτισμάτων, όπως στα Μνήματα και στου Τσακομάκη, στην Παναγία, όπου κατά καιρούς είχαν βρεθεί βυζαντινά νομίσματα και άλλα είδη, μάρτυρες αυτής της εποχής.

Το όνομά τους σλαβικό. Δε σημαίνει μικρό όριο,  όπως το θέλει ο Λαμπρίδης καθώς –ΓΡΑΗ σλαβικά είναι το όριο, το χείλος. Ούτε βέβαια και όπως το εξηγεί ο Γεώργακας, κόρη του Γρανίτσα, αλλά μικρή γρανίτσα (σλαβικό όνομα )είδος δρυός γνωστό στην περιοχή μας (τα άλλα γνωστά στο λαό της περιοχής είναι τα ντούchκo, βελανιδιά και τσέρος). Βέβαια το δέντρο στο κέντρο του χωριού Γρανιτσοπούλα καθόλου μικρό δεν ήταν, αφού καθώς βεβαιώνουν οι χωριανοί του,στον ίσκιο του χωρούσαν 1000 πρόβατα, αλλά για τη διάκρισή του από την Μεγάλη Γρανίτσα ή απλώς Γρανίτσα .Τα χωριά διακρίνονται με το υποκοριστικό το δεύτερο από το πρώτο όχι από το μέγεθος των δέντρων που υπάρχουν στην περιοχή αλλά από τον αριθμό των οικογενειών που κατοικούν σ’ αυτά.

Απέναντι από τον Αη - Γιώργη στην περιοχή Παλιόκαστρο βρέθηκαν το 2010 από την Αρχαιολογική Υπηρεσία των Ιωαννίνων κεραμικά καθώς και πατητήρι κρασιού που χρονολογείται απο τον 3ο π.χ αιώνα. Τα ευρήματα μεταφέρθηκαν στο αρχαιολογικό μουσείο Ιωαννίνων όπου εκτίθενται αναγράφοντας την περιοχή όπου ανευρέθηκαν.

 Δεν ξέρουμε εάν η περιοχή κατοικήθηκε συνεχόμενα μέσα στο πέρασμα των αιώνων. Η ίδρυση του χωριού μας πάντως σύμφωνα με μαρτυρίες χρονολογείται γύρω στο 1600. Δεν βρίσκονταν στην θέση που είναι σήμερα, αλλά κοντά στην εκκλησία του Αη-Γιώργη. Οι κάτοικοι μεταφέρθηκαν στην σημερινή τοποθεσία όταν παρουσιάστηκε θανατηφόρα ασθένεια.

 Αρβανίτης που ονομαζόταν Γ. Τσάμης διατάχθηκε το έτος 1854 από τον πασά να κάψει -άγνωστο γιατί- όλα τα χωριά της ευρύτερης περιοχής. Ο Γ. Τσάμης συναντώντας τον πασά απάντησε  ότι έκαψε όλα τα χωριά, ενώ είχε κάψει από άκρη σε άκρη την Γρανιτσοπούλα, το Ριζό καθώς και το Σουλόπουλο.

 Γρήγορα φαίνεται να κατοικήθηκε πάλι καθώς   κολυμβήθρα που την δώρισε στην εκκλησία του χωριού το 1859 χωριανός ονομαζόμενος Ζώης Μπούντας.  

 Μετά την  φωτιά από τον Γ Τσάμη  το χωριό έγινε ιδιοκτησία του Μαχμούτ Μπέη από το Αργυρόκαστρο. Ο Μπέης το είχε αγοράσει από τη Τουρκική κυβέρνηση κάτι που συνέβαινε συχνά εκείνη την εποχή.

 Οι κάτοικοι έδιναν το 10% των εισοδημάτων τους, την επονομαζόμενη δεκάτη ή ήμορο στον ιδιοκτήτη του χωριού. Τις σοδειές τις συγκέντρωνε ο Μπέης σε ένα κτίριο που ονομαζόταν Κούλα.Σήμερα υπάρχει σωρός από πέτρες του κτίσματος σε ένα ύψωμα του χωριού.

 Το 1905 πήγαν στο Αργυρόκαστρο χωριανοί και αγόρασαν το χωριό από τον Μπέη. Οι χωριανοί αυτοί ονομάσθηκαν "μάνες" του χωριού και ήταν οι : Αθανασίου Κων/νος, αδελφοί Δεληκούρα, Θεοδώρου Κων/νος, Κρεμμύδας Σταύρος και Πετσανάς Θεόδωρος. Γραμματέα είχαν τον Ζήση Σόμπολα.

 Όταν οι "μάνες"του χωριού αγόρασαν το χωριό από τον Μπέη του ζήτησαν να δωρίσει και μία έκταση ως βακούφικη στην Αγία Κυριακή. Αυτός όταν το άκουσε βλασφήμησε την Αγία και την νύχτα βλέποντας την στον ύπνο του, τρόμαξε τόσο πολύ που έπεσε από το κρεβάτι του. Την επομένη έδωσε το περιβόλι με τις ελιές δωρεά στην εκκλησία καθώς και ασημένιες καντήλες. Στον ίδιο χώρο που υπάρχει σήμερα η εκκλησία υπήρχε η παλαιότερη η οποία  καταστράφηκε από όλμο που έπεσε στον εμφύλιο. Είναι άγνωστο πότε είχε χτιστεί πάντως ηταν πολύ παλιά. Ήταν σκεπασμένη με μαύρες πλάκες όπως αυτές που έχουν τα σπίτια στο Ζαγόρι,είχε γυναικωνίτη με σκάλες από την έξω μεριά της εκκλησίας καθώς και από την μέσα. Δεξιά κι αριστερά του γυναικωνίτη υπήρχαν δύο μεγάλα παράθυρα με πλέγματα (καφάσια). 

 Υπήρχαν ωραιότατες αγιογραφίες και παλιές εικόνες. 

 Τα χωράφια που καλλιεργούσαν οι χωριανοί όσο το χωριό ήταν ιδιοκτησία του Μπέη τα αγόρασαν έπειτα από τις "μάνες".

 

 

Φωτογραφικό υλικό

Δείτε το στο χάρτη